معرفی موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز در سال ۱۳۵۳ برپایه موازین علمی و فنی تأسیس شد. موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز در برگیرنده نمونه های انواع جانواران گیاهان، کانیها، سنگها و فسیلها بعنوان یک مرکز علمی در درجه اول در خدمت آموزش و پژوهش کشور قرار گرفت و در ثانی بعنوان مرجعی برای مراجعه و مطالعه علاقمندان به علوم طبیعی و دانشمندان و دانش پژوهان داخلی و خارجی و بازدید کننده گان تور شیراز مورد استفاده واقع شد.

سال افتتاح بخشهای موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

موزه در ابتدا با انتقال مجموعه شخصی آقای دکتر صدرالدین شریفی در سال ۱۳۵۳ در خیابان پوستچی افتتاح و در سال ۱۳۵۹ به محل فعلی منتقل گردید. این بنا در اراضی ده هکتاری موقوفه صاحبدیوانی معروف به شاهیجان واقع در بلوار مدرس خیابان کوی آزادگان بنا شده است.با توجه به این که در ابتدا هدف ایجاد مجتمع ده گانه موزه های دانشگاه شیراز بوده است، در سال ۱۳۶۶ موزه تکنولوژی و در سال ۱۳۷۷ موزه آناتومی افتتاح گردید.

در سال ۱۳۷۸ به همت معاون پژوهشی دانشگاه این دو موزه (تکنولوژی و آناتومی) بنحوه جالبی تکمیل و در سال ۱۳۸۰ موزههای تمبر، سکه، اسکناس و اسباب بازیهای فکری و سرگرم کننده کودکان و نوجوانان نیز به آن افزوده گشت و با حضور هیئت رئیسه دانشگاه و توسط استاندار فارس افتتاح گردید. در حال حاضر امکانات موجود شامل مجموعه هایی از جانوران، گیاهان و سنگها و فسیلهایی است که در ساختمان فعلی موزه نگهداری میشود.

دلیل وجود موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

به منظور بالا بردن سطح دانش عمومی درباره جهان آفرینش و شناخت ارزش وجودی جانوران، گیاهان، کانیها و فسیلها در زندگی انسان و محیط زیست او و پی بردن به قدرت پروردگار و کمک به آموزش بهتر علوم جانورشناسی، گیاه شناسی، زمین شناسی و نیز جبران کمبود آزمایشگاههای مجهز مربوط به علوم فوق و انجام قسمتی از رسالتی که یک دانشگاه پیشرفته از نظر آموزش و پژوهش بعهده دارد و همچنین جذب گردشگران تور شیراز به این موزه و شناخت آنها از تاریخ غنی کشور ایران.

بخشهای موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

۱_ موزه تاریخ طبیعی

این موزه شامل بخشهای جانوران، علوم گیاهی (هرباریوم)، زیستگاهها (اکولوژی)،سنگها و کانیها است که همگی با دیدگاه علمی در این قسمت به نمایش گذاشته شده است.

۲_ موزه آناتومی

موزه آناتومی با دیدی تخصصی و برداشتن گامهای موثر در جهت غنی تر کردن جنبه آموزشی و پژوهشی اهداف خود مجموعه های از نمونه های اسکلتی و آناتومیک را جمع آوری کرده که از جمله نمونه های ارزنده این مجموعه اسکلت بازسازی شده نهنگ گوژپشت و نمونه های جنینی رنگ آمیزی شده با تکنیک آلیزارین میباشد.

در این موزه اسکلت های مختلف مهره دارانی از قبیل ماهیها، دوزیستان (قورباغه)، خزندگان (مار، لاکپشت، آفتاب پرست)، پرندگان (عقاب و لاشخور) و پستانداران را میتوان ملاحظه کرد که در خدمت آموزش بهینه دانشجویان علوم طبیعی و مخصوصا دانشجویان رشته پزشکی و دامپزشکی خواهد بود.

از نمونه های کم نظیر، جذاب و دیدنی، عجیب الخلقه هایی از قبیل جنین دوقلوی پسر از سینه به هم چسبیده، بزغاله دو سر، مرغ چهار پا، گوساله دو سر، بره هشت پا و قوش چهار شاخ را میتوان نام برد. از نمونه های بسیار کم نظیر و جالب نقش برجسته سیاه خان لپویی – مردی با قد ۲۵۶ سانتی متر- میباشد که نمودی از بیماری غول آسایی یا ژیگانتیسم انسان را نشان میدهد.

۳_ موزه مردم شناسی

تعداد زیادی وسایل و تجهیزات زندگی عشایر و ایلات جهت راهاندازی موزه مردم شناسی تهیه شده است که در نظر است این موزه نیز با تامین امکانات راهاندازی شود.

۴_ موزه هرباریوم یا گیاهشناسی

گیاهان نیز سرمایه های ملی کشور محسوب میشوند و چه بسا نمونه های نادر، کمیاب و با اهمیت نابود شده اند بنابراین بخش هرباریوم موزه سعی در جمع آوری کلیه نمونه های مختلف گیاهی ایران را داشته است که پس از جمع آوری و شناسایی طبقه بندی کردیده اند. علاوه بر این جهت معرفی هر چه بیشتر تنوع گیاهی، تابلوهای آموزشی همراه با نمونه های طبیعی از گیاهان به معرض نمایش گذاشته میشوند. این گیاهان را میتوان بر اساس جنبه های خاص زینتی، صنعتی، دارویی و کشاورزی بصورت مجموعه های مجزا ارائه نمود.

۵_ موزه اسباب بازیهای فکری کودکان و نوجوانان

در سال ۱۳۸۰ با تلاش و پیگیری ریاست وقت موزه تاریخ طبیعی جناب آقای دکتر شریفی تعداد قابل توجهی اسباب بازیهای فکری از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بصورت اهدایی به موزه تحویل داده شد و مقدار زیادی اسباب بازی نیز از فروشگاههای سطح شهر خریداری شده و پس از آماده سازی بصورت موقت در ویترینهای واقع در سالن بی مهرگان موزه در معرض دید عموم قرار گرفت و تا این تاریخ به همان شکل نگهداری شده است.

با توجه به اینکه این بخش از موزه به سالن مخصوص و جداگانه نیاز دارد. موزه در نظر دارد یکی از سالنهای در دست احداث خود را به این امر اختصاص دهد تا بتوان با فراهم اوردن محیطی شاد و جذاب و تهیه امکانات لازم به شکوفایی فکری و جسمی نسل آینده کمک کرد.

۶_ موزه تمبر و اسکناس

موزه تمبر و اسکناس محلی مناسب برای تفکر، آموزش، تحقیق و پژوهش است. محلی برای دوباره اندیشیدن و اعتلای بینش و تغییر دیدگاههای تاریخی و از این رو بی تردید اقشار مختلف مردم به آن علاقمند هستند و موزه میتواند به آنها خدمات فرهنگی ارزندهای ارائه نماید. به همین دلیل موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز که با هدف بالا بردن سطح علمی بازدید کنندگان در خصوص تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم کار خود را آغاز کرده اند.

تمبرهای

تمبرهای موجود در موزه شامل تمبرهای چاپ شده در ایران از سال ۱۳۴۴ تا سال ۱۳۵۷ و از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۰ که بصورت بلوکهای چهار تایی و هشت تایی سالم و تا نخورده وجود دارد و همه آنها توسط آقای سید بها الدین مهدوی دبیر شیمی دبیرستانهای شیراز و طراح فرش به موزه اهدا شده است. همچنین سری پستی جمهوری اسلامی ایران سال ۱۳۶۰، ۱۳۶۲، ۱۳۶۶، ۱۳۶۸و سال ۱۳۶۹ همچنین سالهای ۱۳۷۱، ۱۳۷۴ و ۱۳۷۶ و ۶ سری پستی مربوط به سالهای قبل از انقلاب نیز توسط ایشان به موزه اهدا شده است.

سکه و اسکناس

سکه های قبل از اسلام تاکنون بعضا توسط موزه خریداری شده و تعدادی نیز توسط آقای احمدی فر اهدا شده است بعلاوه تعداد ۱۰ قاب اسکناس نیز در موزه وجود دارد.

هدف از ایجاد این موزهها ایجاد یک مرکز علمی است که حاوی مجموعه نمونه هایی باشد که بتواند پاسخگوی قسمتی از نیاز پژوهشی و آموزشی محققین، مدرسین متخصصین، دانشجویان، دانش آموزان و دانش پژوهان باشد. و در توسعه و اعتلای سطح پژوهش و دانش اقشار مختلف مردم و خدمت به جامعه بشری مفید و مؤثر واقع گردد. بنابراین اهداف موزه به دو بخش عمده پژوهشی و آموزشی تقسیم میشوند.

تجهیزات موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

• کامپیوتر
• اسکنر
• دستگاه ویدئو
• پاناسونیک و سونی ۴ تلوزیون
• ویدئوپروژکتور
• شارپ دستگاه تراش
• دستگاه جوش
• کمپرسور باز
• سردخانه
• ابزار کارگاهی مختلف

طرحهای تحقیقاتی موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی کارنامه درخشانی در زمینه اجرای طرحهای تحقیقاتی داشته است. اما متأسفانه در این مرکز علی رغم پیشرفت در زمینه های مختلف تحقیقاتی بدلیل وجود پاره ای از مشکلات هنوز نتوانسته است قراردادهای خدماتی و مشاورهای به اجرا دربیاورد.

موزه تاریخ طبیعی بعنوان یکی از مراکز مهم تحقیقاتی دانشگاه شیراز فعالیت های علمی زیادی داشته است که بعضاً برای دانشجویان و اساتید دانشگاه ناشناخته اند اما میتوانیم از آنها برای ارتقاء سطح آموزشی و پژوهشی استفاده زیادی کرد.

فعالیت های موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

• تهیه نمونه های مختلف، تابلوهای آموزش جهت استفاه مستقیم دانشجویان و دانش آموزان در رابطه با مواد درسی زیست شناسی، زمین شناسی، فیزیک و ...
• ایجاد ارتباطات اینترنتی با شبکه های جهانی
• تفسیر فضاهای موجود با توجه به پیشرفت علوم و تکنولوژی
• ایجاد دورههای آموزشی در زمینه های مختلف
• ایجاد دوره های مختلف در زمینه های تاکسیدرمی و اسکلت سازی
• شرکت در کنفرانسهای علمی در داخل و خارج کشور

برنامه های آتی موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

• ساخت یکی از بالهای اصلی موزه و شروع ساخت بال دوم. توضیح اینکه ساختمان موزه شامل چهار بال اصلی است که هر کدام شامل چهار سالن است. در هر دو بال دو سالن ۶۰ متری در دو طبقه متصل است که در کل حدود ۴۵۰۰ متر مربع به فضای اصلی ساختمان موزه افزوده میشود.
• بازسازی و تعمیر و تجهیز سالن گنبدی شکل مرکزی و قسمتهای مختلف موزه: سالن مرکزی موزه ۱۶۰۰ متر مربع زیر بنا دارد و ارتفاع گنبد آن به ۱۵ متر میرسد. تعمیر، رنگ آمیزی همراه با جایگزینی ویترینهای نو با نورپردازی مناسب از جمله فعالیتهای در حال انجام در این سالن است.
• همچنین سالنی به موزه تمبر و اسکناس اختصاص داده خواهد شد و کارگاه تاکسیدرمی طوری طراحی میگردد که بازدید کنندگان میتوانند با روشهای مختلف آماده سازی و خشک کردن حیوانات آشنا شوند.
• راه اندازی سالنهای رستوران، کتابخانه، بخش سمعی– بصری و مرکز کامپیوتر و اینترنت از دیگر برنامه هایی است که در دست اجرا میباشد.

آدرس موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز

بلوار مدرس - کوی آزادگان

منبع : parsi.wiki